wtorek, 10 grudnia 2024

Twórczość Iwaszkiewicza jest zjawiskiem wyjątkowym z dwóch względów: zdumiewających rozmiarów i tematycznej oraz gatunkowej wszechstronności.
Poezja
Iwaszkiewicz jest autorem 24 książek poetyckich. Oktostychy to demonstracja estetyzmu i bogactwo aluzji kulturowych. Przekonanie, że jedynym danym nam światem jest świat kultury ludzkiej. Cechą jego pisania jest też dystans wobec historycznego i narodowego wymiaru rzeczywistości. Kulturowość tematów, sztuczność świata poetyckiego, modernistyczny egocentryzm. Krytycy zwracają też uwagę na dwubiegunowość poezji Iwaszkiewicza. Kultura i prywatność, estetyzm i obywatelskość, pasja życia i fascynacja śmiercią, Wschód i Zachód. Oktostychy to strona kultury i pasji życia, strona prywatności i fascynacji śmiercią to Dionizje. Dwa skrzydła poezji – klasycystyczne i ekspresjonistyczne. Do ważnych należą zbiory: Powrót do Europy, Lato, Inne życie. Doinującą cechą w poezji Iwaszkiewicza, od tomu Jutro żniwa (1963) staje się antyestetyzm.
Proza
Swoistą epicką wersją klasycyzmu jest narracja powieściowa u Iwaszkiewicza. Ekspresjonistyczna jest proza poetycka pisana w młodości, a także niektóre z późniejszych opowiadań. Na dorobek prozatorski składają się powieści, liczne opowiadania, eseje i szkice rozmaitych odmian. Znamy 7 opublikowanych powieści Iwaszkiewicza: Hilary, syn buchaltera (1923), Księżyc wschodzi (1925), Zmowa mężczyzn (1930), Czerwone tarcze (1934), Pasje błędomierskie (1938), Wycieczka do Sandomierza (1953), Sława i chwała(3 tomy) (1956,58,62) Bohaterami tych powieści są artyści.
Twórczość powieściową Iwaszkiewicza charakteryzuje filozofia rezygnacji, przekonanie o niepoznawalności świata i niewiara we wpływ człowieka na zdarzenia. Chociaż świata nie da się pojąć, artysta powinien do tego dążyć.
Równolegle do prozy fabularnej i wierszy powstawała proza afabularna. Opowieści autobiograficzne, eseje podróżnicze, studia muzyczne, felietony, szkice o literaturze. W 1926 opublikował Iwaszkiewicz Pejzaże sentymentalne, szkice o wybranych miejscach Polski, refleksyjne opisywanie krajobrazu. Ten nurt reprezentują też Podróże do Polski i Książka moich wspomnień. Eseje podróżnicze to także książki o Sycylii, Podróże do Włoch, Petersburg. Ważnym utworem są także Ogrody (1974) esej o najważniejszych ogrodach i parkach w życiu pisarza.

Previous

Życie i twórczość Jarosława Iwaszkiewicza cz4

Next

Życie i twórczość Jarosława Iwaszkiewicza cz2

Check Also