Źródłem latynizacji, po powstaniu konfliktu między kościołem prawosławnym a katolickim była wojna religijna prowadzona za radą polemiki (szkoły wyznaniowe, kazania, literatura religijna, ogólny system środków służący do wejścia na określoną drogę rozwoju kulturowego; twórcami polemiki religijnej byli protestanci; w odpowiedzi kościół katolicki musiał stworzyć swoje spersonalizowane elementy, jednym z nich był zakon jezuitów). Pierwsza tego rodzaju wojna rozegrała się na Litwie, gdzie powstały pierwsze szkoły, pojawili sie prawosławni i greko- katolicy, którzy musieli odpowiedzieć w konkretny sposób na polemikę z kościołem katolickim; w ten metodę kultura zachodnia, łacińska powoli wchodziła na podłoże prawosławne; odbywało się to głównie za radą szkół, gdzie poza języka rosyjskiego i greki, korzystano z podręczników i literatury zapożyczonej ze szkół jezuickich; następnie wiedza ta, za sprawą mnichów, którzy po likwidacji zakonów przenieśli sie do centrum, dotarła do Moskwy;
