Stawisko, okupacja
Po przeprowadzce do Stawiska Iwaszkiewicz wiele pisze. Każdego roku wyjeżdża na ukochaną Sycylię. Po wybuchu wojny jako jedyny ze Skamandrytów pozostaje w domu. Przekonany, że Warszawa nie będzie zdobyta, ukrywa w swym Warszawskim mieszkaniu najceniejsze rzeczy, obrazy, rękopisy. Jeszcze w 39r. mieszkanie to płonie. W czasie wojny powstały m.in. opowiadania Bitwa na równinie Sedgemoor i Matka Joanna od Aniołów.
Jako, że Stawisko było zarejestrowane jako zakład ogrodniczy, Iwaszkiewicz jako ogrodnik, a jego żona zgłosiła prowadzenie pensjonatu, folwark stanowił doskonałe schronienie dla wielu przyjaciół pisarza. Stał się też ośrodkiem działalności konspiracyjnej.
Iwaszkiewicz – instytucja
Po wojnie Iwaszkiewicz kontynuuje swoją literacką aktywność organizacyjną. Jesienią 45 r. wybrany prezesem Zarządu Głównego Związku Zawodowego Literatów Polskich. W roku 1952 został posłem na Sejm PRL i pozostawał nim przez kolejne kadencje, aż do śmierci, z czasem przejmując protokolarną rolę marszałka – seniora. W powojennym życiu kulturalnym był postacią widoczną, wywoływał silne uczucia i przyjaźni i niechęci. Otrzymał wiele nagród. Czas socrealizmu to dla niego czas poszukiwania niszy tematyczno stylistycznej, w której można byłoby przetrwać bez wyparcia się własnej tematyki i poetyki. W 1955 przejął po Ważyku redakcję „Twórczości” i kierował nią do końca życia. Zmarł 2 marca 1980 r., mając 86 lat
